Cluyt was een goede bekende van de arts Pieter van Foreest, lijfarts van de Prins van Oranje en Cluyts vrouw Josina van Teylingen was een nicht van de echtgenote van Van Foreest. Hij leverde Van Foreest onder andere de middelen om het lijk van Willem van Oranje te balsemen. Van Foreest op zijn beurt hielp Cluyt bij zijn problemen met urineren, zoals te lezen valt in Van Foreests Observationes.
In 1584 mocht Cluyt een pothuis voor zijn huis aan de straat bouwen. In 1594 ging hij in op een uitnodiging van de Leidse Universiteit om samen met Carolus Clusius de eerste ‘cruydtuin’ van Nederland, de Hortus Botanicus, in te richten en verliet hij Delft weer. Hij gaf les in de plant- en kruidkunde aan studenten. Heel lang heeft hij dat niet kunnen doen. Dirck Outgers Cluyt overleed vier jaar later, in 1598. Studenten wilden graag dat zijn zoon Outger – vernoemd naar zijn opa -- hem zou opvolgen als plantjesspecialist, maar dat gebeurde niet. Carolus Clusius is door de jaren heen bekender gebleven dan Cluyt. Leiden heeft nog steeds een Clusiustuin, in de Hortus.
Outger, Oudtgart of Outgaer is tegenwoordig een vreemde naam. Een paar jaar geleden waren er in Nederland nog maar veertien mannen die zo heetten. De naam gaat terug op het Germaanse Odger. Met enige moeite is dat herkenbaar in Edgar, Oger, Ogier of Ocker, voornamen of achternamen.
Mevrouw H.A. Bosman-Jelgersma heeft in Vijf eeuwen Delftse apothekers veel over Cluyt en de zijnen geschreven. Hieronder kunt u doorklikken naar pagina’s uit haar boek.

- Lees hier meer over Huich Jacobsz.
- Lees hier meer over de naam De Granaatappel.
- Lees hier meer over Zoon Outgaert.

Er zaten apothekers aan de Wijnhaven. Jan Luyken tekende een  apothekerswinkel in 1683. Collectie Rijksmuseum.	Ter plekke van het huidige Rietveld 83-89 had Cluyt een eigen kruidentuin, waar ook de bijenkorven stonden. Omstreeks 1580 is het Rietveld door Braun en Hoenberg in kaart gebracht.

Gulden Elle
De klanten moesten de apotheek gaan missen, want een stoffenhandelaar werd de volgende eigenaar op dit adres. Het was de cramer Aelbrecht Aelbrechtszte, die het pand omdoopte in ‘De Gulden Elle’. Hij verkocht wollen stoffen. Het was toen een groot pand, dat aan de achterzijde doorliep tot aan het oude Meisjeshuis. Dat was toen veel bescheidener van omvang dan het huidige pand, maar had nog wel een flink stuk grond tussen kapel en woonhuis dat veel binnenterrein in beslag nam. In 1599 verkocht Aelbrecht het achterhuis aan de stad, die het bestemde voor de ‘inslagers’, de belastinginspecteurs van de bieraccijns.

Zijde handelaar
In 1612 verkocht Aelbrecht Aelbrechtsz ‘De Elle’ (het verguldsel was er blijkbaar afgevallen) aan zijdelakenkoper Mathias van Tije uit Den Haag. Op dit stuk van de Wijnhaven zaten op dat moment meerdere lakenhandelaren naast elkaar. (Zie ook het hoekhuis, nummer 17)
Halverwege de 17e eeuw woonde er een zijdelakenkoper, Jan Pieterszoon Storm. Hij trouwde in 1644 met Grietjen Dirckx van Beest, die ook in de Wijnstraat woonde. Maar zij overleed al snel, en de weduwnaar hertrouwde in1653 met Jannitgen Soetermans van Hamerstede uit Gouda. Toen hij in 1672 zelf stierf, bleef het huis in de familie. Of het door de erfgenamen bewoond werd, is niet zeker.

De Balans
Toen de nazaten van Storm het in 1705 verkochten had het inmiddels een andere naam: 'de Balans'. Voor 700 gulden en een schuldbrief van 2.000 gulden ging de eigendom over op dr. Isaak Bijl, die in 1700 getrouwd was met Margareth Sprangh en zich vervolgens als medicus komende uit Rotterdam liet inschrijven als poorter van de stad. Naast het huis was in die tijd een poort en achter was er een gang naar de Boterbrug. Hij heeft vermoedelijk het huis ruim tien jaar bewoond. In 1716 verkocht hij het aan Adriaan van der Boon voor 800 gulden en een schuldbrief van 1.200 gulden. Voor de bedsteden, schoorsteen(mantel) en de planken in de bottelarij kreeg hij daarnaast ook nog 50 gulden contant. Van der Boon had maar kort plezier van zijn nieuwe huis, want een jaar later overleed hij er al.
De volgende eigenaar was de meester-schoenmaker Jan Hunnego. Ook hem was weinig tijd van leven beschoren. Zijn weduwe Johanna de Groot vermaakte het in 1727 aan haar zoon, die ook Jan Hunnego heette. Hij bleek in 1732 nog steeds in het huis van zijn ouders te wonen. Of hij ook schoenmaker was, is niet bekend. Wel weten we dat hij een tuin bezat buiten de Koepoort om zich te vertreden.

Schrijver voor de bieraccijns
De eigenaren volgen elkaar snel op in dit pand. In 1737 kwam er alweer een nieuwe, Hendrik Bremers, die 835 gulden betaalde en voor de rest een schuldbrief ondertekende ter grootte van 2.000 gulden. Toen hij overleed zocht zijn weduwe Cornelia Boeijee een nieuwe man. Ze hertrouwde in 1748 met chirurgijn en pestmeester Jan Cordij, mede-eigenaar van het verbeterhuis De Drie Taarlingen aan de Vlamingstraat zuidzijde. Het meest waarschijnlijke is dat ze bij hem introk. (Zie Vlamingstraat 107) Een jaar later verkocht zij het pand op de Wijnhaven aan de meester-chirurgijn Pieter Cornet voor 1.500 gulden en een schuldbrief van 700 gulden. Pieter Cornet was sinds 1748 chirurgijn van het weeshuis. Hij woonde elders. In 1749 was het huis volgens de belastingregisters van de Impost verhuurd aan Isaak Kok, gewezen schrijver van de bieraccijns. Die woonde er met een vrouw en een inwonende meid.

Koekenbakkerij
Pieter Cornet overleed in 1769 aan de Verwersdijk, en zijn weduwe Maria Rotteveel verkocht ‘de Wijnhaven’ aan koekenbakker Christiaan Varon (alias Varoné). De prijs van het huis bleef in deze jaren bij elke verkoop een beetje schommelen. Maria Rotteveel kreeg 700 gulden en een schuldbrief van 1.200 gulden. In 1782 werd er 2000 gulden voor betaald, en 65 gulden voor enige losse goederen. Nieuwe eigenaar was Adrianus Drabbe, volgens de latere patentregisters wijnhandelaar en grossier in sterke drank op de Oude Delft. Maar hij woonde toen al twintig jaar op de Wijnhaven. En dat bleef zo tot na 1800. Drabbe bezat nogal wat onroerend goed in Delft. De winkel werd later verhuurd, in 1809 aan een horlogemaker, Jean Francois (de) Jacot, en in 1811aan de tekenmeester I.B. Rob.

Adam Gussenhoven en huurders
Adam Gussenhoven, de zoon van Georgius en Catharina, volgde zijn ouders in 1853 op in de zaak. Die werd toen gewaardeerd op f 10.000. In 1885 kwam er een kleinzoon, Frans Gussenhoven (geen zoon maar een neefje van Adam) het bedrijf voortzetten, tegen dezelfde overnamesom.
In de tweede helft van de 19e eeuw werden de bovenhuizen ook verhuurd. Adam van Gussenhoven zelf woonde boven in het huis dat later zou worden gesloopt. In het bovenhuis van het huidige Wijnhaven 18 vinden we omstreeks 1866 de toen nog jonge stadsarchivaris J. Soutendam, samen met een aantal officieren als huisgenoten. In 1875 werd het achterhuis vergroot ten koste van het pand Boterbrug 2. Bewoners daar waren onder andere privaatdocent S.H. Cohen en de (hoog)leraar aan de Indische Instelling Jacques Spanjaard. Huurster mevrouw Braat bleef er twintig jaar lang wonen en ook was er nog de weduwe Steenbrink, met haar dochter.

De Wijnhaven in 1901. Huis nr 18 ligt voorbij de Boterbrug links, het derde huis.	Wijnhaven omstreeks 1910-1920. Modehuis Bervoets heeft een etalage aan de Boterbrugkant.

Meer dan een eeuw lang schoenen
Frans Gussenhoven was degene die in 1917 Het Gekroonde Anker moest sluiten. Hij verkocht een van zijn panden, het huidige Wijnhaven 18, aan schoenenhandelaar Gerrit Molenaar (1854-1940). Die zat overigens al sinds 1908 als huurder in de winkel. Het huisnummer moest worden aangepast en werd voor een aantal jaren 18A. In oude adresboeken staan advertenties van Molenaar op dit adres. Eerder had Molenaar een schoenenzaak op Voldersgracht 4.

Schoenreclame van Molenaar, in 1908, 1937 (links) en 1940 (rechts).

In 1921 werd het pand intern verbouwd. De winkelruimte werd vergroot; de hele begane grond werd bedrijf. Vanaf 1922 kwam zoon Jacobus Molenaar (1896-1948) in de zaak en zette hem voort. Toen er in 1929 naast hem het grote nieuwe winkelpand van Bervoets verrees, besloot ook Molenaar zijn winkelpui te moderniseren. Twee jaar later kwam het buurpand Wijnhaven 19 te koop. De familie Molenaar sloeg toe, al bleef de al bestaande comestibleszaak nog een paar jaar als huurder zitten. In 1937 volgde een verbouwing door aannemer Kouwenburg (schoonfamilie), waarbij de buurwinkel bij de schoenenzaak werd getrokken. Heel modern voor die tijd kwam er een inlooppassage in nummer 19, zodat de klanten droog de schoenen in de etalage konden bewonderen. In 1935 kreeg Molenaar vergunning voor een lichtreclame waarmee 'cowboylaarzen' aangeprezen.
Zoon Jacobus ging in de nieuw verworven bovenwoning wonen. De ouders verhuisden naar Voorstraat 88 en de bovenwoning van nummer 18 werd verhuurd.
Ook de schoenenzaak hield het bijna een eeuw vol. Na de Tweede Wereldoorlog ging de winkel deel uitmaken van de schoenwinkelketen Van Dalen. In 2015 viel voor de schoenenzaak het doek. Inmiddels hebben beide panden weer een eigen winkelpui, maar horen bij één herenmodezaak, Steendam.

In de jaren ’20 schilderde de Oostenrijker Fahringer vanaf de Hippolytusbuurt de gevelwand van de Wijnhaven, schuin aan de overkant. In de verte links de doorgang naar de Boterbrug. Wijnhaven 18 is het derde huis van die hoek af.

De situatie in 2016 met rechts Wijnhaven 18 en 19 en de lege etalages van Van Dalen Schoenen.